Magnus Carlsen heeft zijn wereldtitel met succes verdedigd. ( Hans Ree, 1 december 2016 )
Al wordt er
ook op het relatief bedaarde rapidschaak een beetje neergekeken, het zorgde bij
de tweekamp om de wereldtitel voor een uitslag waarvan bijna iedereen tevreden
kon vaststellen dat de beste man had gewonnen. Magnus Carlsen blijft
wereldkampioen schaken. Woensdag won hij in New York de tiebreak van zijn
tweekamp tegen Sergej Karjakin met 3-1. Er waren vier rapidpartijen gespeeld,
partijen met een half uur bedenktijd voor beide spelers, en Carlsen had er twee
van gewonnen, zodat het niet meer nodig was om nog extreem snelle vluggertjes
te spelen met maar vijf minuten bedenktijd.
Snippertje beter
Het begon kalm. In de eerste partij stond Karjakin
met wit steeds een snippertje beter, maar nooit genoeg om Carlsen te
verontrusten. Er was wel iets verontrustends voor de aanhangers van Karjakin:
zijn tijdgebruik. Karjakin was zo traag dat het in de laatste fase bijna bij
iedere zet leek of hij zou verliezen door tijdsoverschrijding. Dan deed hij
zijn zet nog net op tijd en kreeg hij weer tien seconden extra op de klok, om bij
de volgende zet zijn team weer te laten griezelen.
Het ging nog goed, het werd remise. In de tweede
partij ging het ook nog net goed, maar alleen door een mirakel. Karjakin stond
glad verloren en op de klok leefde hij van zijn ‘increment’, de tien seconden
bedenktijd die hij na iedere gespeelde zet extra kreeg. ‘Game over’ twitterde
Anish Giri.
In die fase kon met toenemende verbazing en
bewondering geconstateerd worden wat een koele kikker Karjakin is. Hij stond
verloren en hij had geen tijd, maar iedere keer wist hij de zet te vinden die
het hardnekkigste verzet bood, totdat Carlsen de kluts kwijtraakte, een paar
keer een geforceerde winst miste en tenslotte Karjakin definitief met remise
liet wegkomen.
„Karjakin is wereldkampioen verdedigen”, twitterde
Giri. „Als ik Carlsen was, zou ik me door het hoofd schieten”, zei Judit
Polgar, de commentator van officiële website.
Elegant dameoffer
Even kon het lijken of Karjakin door mysterieuze
krachten onkwetsbaar was geworden, maar die illusie werd snel verstoord in de
derde partij, waarin Karjakin met wit al snel slecht kwam te staan. Carlsen
voerde de aanval met mooi en sterk spel op beide vleugels en stond al gewonnen
toen Karjakin tenslotte een grove blunder maakte.
Die was weer in verschrikkelijke tijdnood geweest
en dat zou ook in de vierde partij gebeuren. Hij moest met zwart winnen en hij
probeerde het ook wel, zelfs door in een slechte stelling remise te vermijden.
Carlsen, die woensdag zijn 26ste verjaardag vierde,
kreeg groot voordeel en smaakte het genoegen om de laatste partij van de
tweekamp met een elegant dameoffer af te kunnen sluiten. De Noor blijft
wereldkampioen tot 2018, het jaar van de volgende WK-match.
Toen hij en Karjakin de zaal van de persconferentie
binnenkwamen zongen de aanwezigen Happy
birthday to you. Ook Karjakin feliciteerde Carlsen. Die nam het
woord en bedankte Karjakin voor een prachtig gevecht, een geweldige tweekamp.
Zijn titelprolongatie was niet makkelijk geweest, zei hij.
Inderdaad had Karjakin meer verzet geboden dan zijn
voorganger Anand, die in 2013 al na tien en in 2014 na elf partijen door
Carlsen was weggezet. Van een tiebreak was toen geen sprake. Toch zou Karjakin,
ook als het lot hem beter gezind was geweest, geen waardig wereldkampioen zijn
geweest.
Het is niet genoeg om alleen maar een groot
verdediger te zijn, een kampioen moet ook zelf het spel kunnen maken. Dat kan
Karjakin vaak heel goed, maar tegen Carlsen kon hij het niet. Niet in deze
tweekamp en ook nauwelijks in de toernooipartijen die ze in het verleden tegen
elkaar hebben gespeeld.
Spelplezier
Carlsen was blij dat hij aan het eind van de match
zijn spelplezier had hervonden. „Vandaag was het leuk om te spelen. Ik denk dat
dat in zeker opzicht het belangrijkste was. Op een zeker punt in de match was
ik in een duister oord beland, maar ik voel dat het nu beter gaat, dus ik zie
de toekomst met vertrouwen tegemoet.”
Karjakin zei dat hij er alles aan zal doen om in
2018 weer de uitdager te worden. Hoe dan ook zullen ze elkaar nog vaak treffen,
de eerstvolgende keer in de laatste week van december bij de
wereldkampioenschappen rapid en blitz in Qatar.